|
Skip Navigation Links
Home
>
GK Post
Home
Hindi GK
UPSC GK
State GK
South India
Tamil
Telugu
Kannada
Malayalam
West India
Marathi
Gujarati
MP GK
Chhattisgarh
North India
RPSC
Haryana
UP GK
Uttarakhand
Himachal
Delhi
East India
Bihar
Jharkhand
Educational Quiz
College Quiz
A-O Level
Medical
Medical-PG
Engineering
GATE
MBA-BBA
Aptitude
IT Eng.
International
USA
UK
MCQ GK
Exam Quiz
old Exams
जीवनी
नौकरी
विशेष
search
Article
ऊर्जेचे स्त्रोत सामान्यज्ञान
28 Jun, 2015
Admin
ऊर्जा कोणत्याही रुपात असली तरी तिच्याकडून कार्य केले जाते.
ऊदा. उष्णता ऊर्जा – उष्णता देते.
प्रकाश ऊर्जा – प्रकाश देते इ.
ऊर्जेची अनेक रूपे आहेत :
-
उष्णता, प्रकाश, गतीज ऊर्जा, स्थितीज, पवन, सौर इ.
इंधन :
-
व्याख्या – ज्या पदार्थाच्या ज्वलनाने ऊर्जा निर्माण होते त्याला इंधन म्हणतात.
अर्थ – आपण लाकूड जाळले तर उष्णता निर्माण होते. (आणि आपले आंघोळीचे पाणी तापते.:)) म्हणून लाकूड हे इंधन आहे.
कागद जाळला तर उष्णता निर्माण होते का? = होते.
मग कागद इंधन आहे का? = हो. व्याख्येनुसार आहे.
इंधनाचे प्रकार:
-
इंधनाचे अनेक प्रकार आहेत.
या घटकात आपण केवळ जीवाश्म इंधनाचाच विचार करणार आहोत.
जीवाश्म इंधन :
-
लाखो वर्षांपूर्वी आज पृथ्वी जशी दिसते तशी नव्हती. आज जिथे हिमालय दिसत आहे, तिथे भला मोठा समुद्र होता. आज जिथे वाळवंट दिसतेय, तिथे फुलांच्या बागा फुललेल्या होत्या.
मात्र पृथ्वीवर मोठी उलथापालथ झाली आणि अनेक ठिकाणी झाडे-प्राणी-पक्षी खोल जमिनीत गाडले गेले.
या गाडलेल्या झाडे-प्राणी-पक्षी यांच्यावर वरून जमिनीचा मोठा दाब पडला.
खालून पृथ्वीमध्ये असलेल्या लाव्हारसाच्या ऊष्णतेने हे झाडे-प्राणी-पक्षी भाजून निघाले.
........आणि त्यांपासून बनले ‘जीवाश्म इंधन’!
जीवाश्म इंधनाचे २ प्रकार :
-
कोळसा
खनिज तेल & नैसर्गिक वायू
कोळसा :
- जमिनीत गाडल्या गेलेल्या वृक्षांपासून कोळसा हे जीवाश्म इंधन मिळते.
(आपण लाकूड जाळून कोळसा तयार झालेला पाहतो, तो हा कोळसा नव्हे. ह्या कोळशाला तयार व्हायला लाखो वर्षे लागलीयेत.)
खनिज तेल & नैसर्गिक वायू :
- समुद्रातील वनस्पती-पशु-प्राणी गाडले गेल्याने त्यांच्यापासून आपल्याला खनिज तेल & नैसर्गिक वायू मिळाले आहेत.
सगळी जीवाश्म इंधने ही संयुगे आहेत. ती कार्बन आणि हायड्रोजन यांपासून बनलेली आहेत. = हायड्रोकार्बन्सची संयुगे.
लाकूड – लोणारी कोळसा – दगडी कोळसा :
-
हे तिन्ही वेगवेगळ्या प्रकारचे आहेत.
लोणारी कोळसा – लाकडाला अपुऱ्या हवेत जाळा. लोणारी कोळसा मिळेल.
लोणारी कोळशाची टोपणनावे – लाकडी कोळसा, चारकोल.
दगडी कोळसा – जमिनीत २५ किमी पर्यंत खोदा. तेथे दगडी कोळसा मिळेल. लाखो वर्षांपूवी झाडे गाडली गेली. त्यांच्यावर जमिनीचा प्रचंड दाब पडला. त्यातच पृथ्वीच्या लाव्ह्याची प्रचंड उष्णता = दगडी कोळसा.
कोणता जास्त उष्णता देतो?:
-
दगडी कोळसा > लोणारी कोळसा > लाकूड
१ किलो लाकूड = १७०० किलो ज्युल ऊर्जा
ज्युल :
- ज्युल हे ऊष्णतेचे एकक आहे. (............क्रमशः)
Reading Corner ( Ctrl + Mouse Click)
समुद्र तल के ऊपर विश्व की सबसे बड़ी पर्वत श्रंखला कौनसी है ?
प्रेजेंटेशन/स्लाइड शो तैयार करने के लिए सामान्यतः कौन-सा एप्लिकेशन प्रयोग किया जाता है ?
‘सतर्क आकाश.2012’ किन देशों के बीच हुए संयुक्त सैन्य अभ्यास का नाम है ?
भारत में निर्मित प्रथम कम्प्यूटर का क्या नाम है ?
एक सीडी.रोम का जीवनकाल/लाइफस्पैन लगभग कितना होता है ?
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस के कहाँ पर आयोजित वार्षिक सत्र में ‘पूर्ण स्वराज’ का संकल्प अपनाया गया था ?
नरसिंहम समिति किससे सम्बन्धित है ?
भारत में शून्य के संप्रत्यय सहित दशमिक संख्यात्मक प्रणाली की खोज कौन-से राजवंश के दौरान हुई ?
राज्य योजना आयोग का अध्यक्ष कौन होता है ?
‘गैर नृत्य’ किस त्यौहार पर किया जाता है ?
राज्य की कार्यपालिका का प्रमुख कौन होता है ?
भारत में केन्द्रीय बैंक का कत्र्तव्य कौन-सा बैंक निभाता है ?
केन्द्र सरकार ने वर्ष 2013 को किस वर्ष के रूप में मनाने का फैसला लिया ?
प्रसिध्द रशियन क्लासिक पुस्तक ‘दि मदर’ का लेखक कौन है ?
वाणिज्यिक कर.दाताओं के लिए त्ठप् की ई.भुगतान प्रणाली चालू करने वाला देश का प्रथम राज्य कौन-सा है ?
विश्व का सबसे बड़ा डेल्टा कौन-सा है ?
सरकारिया आयोग का सम्बन्ध किससे है ?
रक्ताल्पता रोग किसकी कमी से होता है ?
मांकदपुर नामक एक गाँव ऑर्गेनिक खेती करने के कारण ऑर्गेनिक गाँव बन गया है। यह गाँव किस राज्य में स्थित है ?
संविधान की व्याख्या कौन करता है ?
पृथ्वी के सबसे निकट कौन सा ग्रह है ?
‘नीला ग्रह’ के नाम से कौन जाना जाता है ?
एक ही स्थान पर लगने वाले दो ‘महाकुम्भ’ मेलों के बीच कितना अन्तराल होता है ?
भारत में 1983 ई. का प्रूडेन्सियल विश्व कप क्रिकेट किसकी कप्तानी में जीता था ?
वेबसाइट के प्रथम पृष्ठ को क्या कहा जाता है ?
दिल्ली स्थित ‘राजघाट’ किसका समाधि स्थल है ?
उत्तर प्रदेश में किस जनपद में सर्वाधिक मेले लगते हैं ?
मध्य प्रदेश की राजधानी निम्नलिखित में से कौन-सी है ?
हाल में एक नए राष्ट्र का उद्भव हुआ है। उसका नाम क्या है ?
किसको सह्याद्रि पर्वतमाला भी कहा जाता है ?
‘‘द वे ऑफ नाइफः द सी आईए, ए सीक्रेट आर्मी एण्ड ए वार एट द एण्ड्स ऑफ द अर्थ’’ पुस्तक के लेखक कौन हैं ?
भारत एवं इण्डोनेशया ने वर्ष 2015 तक अपना व्यापार लक्ष्य कितना रखा है ?
पृथ्वी का ऊपरी वायुमंडल सूर्य की ऊर्जा का कुल कितना भाग अंतरिक्ष में प्रतिबिंबित करता है ?
भारतीय रिजर्व बैंक का राष्ट्रीयकरण किस वर्ष हुआ था ?
किस नदी के किनारे नासिक शहर स्थित है ?
Managed Services By:
www.upscgk.com
Home
About us
Services
Terms
Team
Sitemap
Contact