|
Skip Navigation Links
Home
>
GK Post
Home
Hindi GK
UPSC GK
State GK
South India
Tamil
Telugu
Kannada
Malayalam
West India
Marathi
Gujarati
MP GK
Chhattisgarh
North India
RPSC
Haryana
UP GK
Uttarakhand
Himachal
Delhi
East India
Bihar
Jharkhand
Educational Quiz
College Quiz
A-O Level
Medical
Medical-PG
Engineering
GATE
MBA-BBA
Aptitude
IT Eng.
International
USA
UK
MCQ GK
Exam Quiz
old Exams
जीवनी
नौकरी
विशेष
search
Article
मकरसंक्रांत
13 Mar, 2015
Admin
मकरसंक्रांत
महिला व नववधू ज्या सणाची आवर्जून वाट पाहत असतात. तो सण म्हणजे मकरसंक्रांत ! सूर्याच्या मकरसंक्रमणावर आधारलेला एक हिंदुस्थानी सण वर्षभरात बारा राशीतून सूर्याची बारा संक्रमणे होत असली तरी हिंदुस्थानवासियांच्या दृष्टीने मकरसंक्रमणाला म्हणजे संक्रांतीला अधिक महत्त्व आहे. कारण या संक्रमणापासून सूर्याच्या उत्तरायणाला प्रारंभ होतो आणि उत्तर गोलार्धात राहणाऱ्या हिंदुस्थानवासीयांना उत्तरायणामध्ये अधिक प्रकाश व उष्णता याचा लाभ होतो.
सूर्याच्या संक्रांतीच्या स्वरूपात दैवतीकरणही करण्यात आले आहे. लांब ओठ, दीर्घ नाक, एक तोंड व नऊ बाहू असलेल्या एका देवीने संक्रांतीच्या दिवशी संकारासुराची हत्या केली होती. दरवर्षी तिचे वाहन, शस्त्र, वस्त्र, अवस्था, अलंकार, भक्षण वगैरे गोष्टी वेगळ्या असतात. ती एखाद्या वाहनावर बसून एका दिशेकडून येते व दुसऱ्या दिशेला जाते. त्यावेळी तिसऱ्या दिशेकडे पाहत असते. ती ज्या दिशेकडून येते त्या दिशेला समृद्धी मिळते.
हिंदुस्थानात बहुतेक भागात हा सण साजरा केला जातो. दक्षिणेत याचवेळी पोंगळ ( पोंगल) नावाचा तीन दिवस चालणारा उत्सव असतो. महाराष्ट्रात संक्रांतीच्या आधीच्या दिवसाला भोगी, तर नंतरच्या दिवसाला किंक्रांत किंवा करीदिन म्हणतात. स्त्रिया मृत्तिका घटाचे दान देतात व देवाला तीळ, तांदूळ अर्पण करतात आणि संक्रातीनिमित्त सौभाग्यपण लुटतात. या दिवशी तिळगुळ मोठ्यांनी लहानांस द्यावा अशी वहिवाट आहे. मकरसंक्रांत हा सण रथसप्तमीपर्यंत चालतो.
प्रत्येकाचे आयुष्य सध्या धावपळीचे आहे. त्यामुळे स्वतःकडेही लक्ष देण्यासाठी त्यांच्याकडे वेळ नाही. यात आपण बदल करणे आवश्यक झाले आहे. मकरसंक्रांत हा सरण रथसप्तमीपर्यंत चालत असून, यात रोज एखाद्या स्त्रीकडे हळदीकुंकवाचा कार्यक्रम असतो. समजा आपण हा कार्यक्रम एका मोठ्या सभागृहात आयोजित करून यात विवाहित, अविवाहित, तसेच विधवा स्त्रियांना सहभागी करून या हळदीकुंकवाच्या कार्यक्रमासोबत सांस्कृतिक कार्यक्र्माचे आयोजन करून स्त्रियांमध्ये दडलेली कलाकृती सादर करण्यास एक उत्तम अशी संधी देऊन आपल्यामध्येसुद्धा इतरांपेक्षा काहीतरी वेगळं आहे. आपल्यालासुद्धा या जगातं, समाजात एक विशिष्ट प्रतिष्ठा आहे याची जाणीव प्रत्येक स्त्रीला होईल.
यासारख्या कार्यक्रमांचे आयोजन केले तर नोकरी करणाऱ्या तसेच गृहिणींना आपली आवड सहजरीत्या जोपासता येईल व समाजाला एक नवी दिशा मिळेल. हळदीकुंकवाच्या वेळी एखादी वस्तू वाण म्हणून दिले जाते यात देवांची पोथी, रोपटे, पुस्तके यासारख्या ज्या की नेहमी उपयोगात, आठवणीत राहतील यासारखे साहित्य द्यावे तर मग आली जवळ मकरसंक्रांत लागायचंना तीळगुळाचे लाडू करायला म्हणून शेवटी जाताजाता ‘तीळगुळ घ्या गोड बोला’.
Reading Corner ( Ctrl + Mouse Click)
विश्व मलेरिया दिवस कब मनाया जाता है ?
हमारी आकाशगंगा में तारों के बीच सूर्य के मार्ग को क्या नाम दिया गया है ?
विद्युत.आवेश का पता लगाने के लिए किस उपकरण का प्रयोग किया जाता है ?
भारत के संविधान के किस भाग को संविधान की आत्मा के रूप में वर्णित किया गया हैं ?
‘डिस्कवरी ऑफ इण्डिया’ किसने लिखी है ?
किस ग्रह का द्रव्यमान, आकार और घनत्व पृथ्वी के समान है ?
‘दोहावली’, ‘कवितावली’, ‘विनयपत्रिका’ जैसी भक्ति रचनाएँ किस भक्ति सन्त की हंै ?
‘एशेज’ शब्द किस खेल से सम्बन्धित है ?
उत्तर प्रदेश का प्रसिध्द ‘दुधवा नेशनल पार्क’ किस जिले में स्थित है ?
प्याज में खाद्य भाग कौन सा है ?
राष्ट्रपति राज्यसभा के लिए उन व्यक्तियों में से, जो कला, साहित्य, सामाजिक सेवा आदि के क्षेत्र में ख्यातिप्राप्त हैं, कितने व्यक्तियों का नामन कर सकते हैं ?
वर्तमान में संविधान में मूल कर्तव्यों की कुल संख्या कितनी है ?
भारत मेंे सबसे बड़ा नियोक्ता कौन है ?
किस उपकरण द्वारा यांत्रिक ऊर्जा को विद्युत ऊर्जा में परिवर्तित किया जाता है ?
ब्राजील की प्रथम महिला राष्ट्रपति किसको चुना गया ?
प्रथम जैन तीर्थंकर कौन थे ?
उत्तर प्रदेश में स्थित ‘राहुल सांकृत्यायन संस्थान’ में किन दुर्लभ वस्तुओं का संग्रह है ?
किस फसल के लिए भारत में विश्व का सबसे बड़ा ड्डषि क्षेत्र है ?
किसने कहा था, ‘‘अच्छा नागरिक अच्छा राज्य बनाता है और बुरा नागरिक बुरा राज्य बनाता है’’ ?
8 बिट्स के ग्रुप को क्या कहते हैं ?
भारतीय रिजर्व बैंक का राष्ट्रीयकरण कब किया गया था ?
राज्य सभा का अध्यक्ष कौन होता है ?
किस अनुच्छेद के द्वारा 6 से 14 वर्ष तक के बच्चों के लिए शिक्षा का अधिकार मूल अधिकार माना गया है ?
विश्व की सबसे बड़ी वित्तीय संस्थाओं में से एक - बैंक ऑफ अमेरिका के बोर्ड में निदेशक के रूप में नियुक्त पहला गैर.अमेरिकी व्यक्ति कौन है ?
मूलभूत अधिकारों की सूची में से किस संविधान संशोधन द्वारा सम्पत्ति के अधिकार को हटाया गया ?
महलानोबिश मॉडल का सम्बन्ध किस पंचवर्षीय योजना के साथ जोड़ा गया है ?
भारतीय संविधान में किस अनुच्छेद के आधार पर संशोधन किया जाता है ?
‘सम्पत्ति के अधिकार’ को किस संविधान संशोधन के द्वारा मूल अधिकार से हटा दिया गया ?
‘प्रड्डतिवाद’ का जन्मदाता किसको माना जाता है ?
‘उर्वशी’ के रचनाकार कौन हैं ?
भारत का प्रधानमंत्री बनने के लिए अपेक्षित न्यूनतम आयु कितनी होनी चाहिए?
संविधान सभा द्वारा भारत के राष्ट्रीय ध्वज का डिजाइन कब अपनाया गया ?
संयुक्त राष्ट्र संघ का महासचिव बनने वाला पहला अफ्रीकी राष्ट्रीय व्यक्ति कौन था ?
ज्ञानपीठ पुरस्कार किस क्षेत्र वालों को दिया जाता है ?
महमूद गजवनी के आक्रमणों में सबसे महत्त्वपूर्ण आक्रमण कौन-सा था ?
Managed Services By:
www.upscgk.com
Home
About us
Services
Terms
Team
Sitemap
Contact